متن زیر از سوی جمعی از کنشگران مدنی و سیاسی کرد برای انتشار در اختیار «زنان و قوانین در جوامع مسلمان» گذاشته شده است.
کردستان دارای احزاب متعددی است کە همەی آنان در تبعید و در خارج از مرزهای ایران قرار دارند. سابقەی فعالیت سیاسی برخی از آنها همچون حزب دمکرات کردستان بیش از شصت سال است. زنان چە در نقش پیشمرگ و چە در نقش همسر و دختر پیشمرگان در حزب و فعالیتهای حزبی نقش داشتەاند. با وجود همراهی زنان با احزاب کردی، تاکنون اتفاق نیافتادە کە زنی بە رهبری حزبی برگزیدە شود. زنان معدودی در احزاب چپ کردی همچون شاخەهای مختلف کوملە بە دفتر سیاسی راه یافتەاند کە عمدتا همسران دبیرکلها و یا کادرهای بالای حزب بودەاند. دیدگاه رایج بر این است کە حضور این بانوان حضوری مستقل نبودە و اختیار و قدرت کافی برای تصمیم گیری در ردەهای بالا نداشتەاند. بنظر میرسد آنان فقط یک حق بە حق رای همسرانشان افزودەاند.
با وقوع انشعابی کە بعد از سال۲٠٠۷ در حزب دمکرات روی داد، این حزب عملا بە دوشاخە تقسیم شد. حزب کوملە کە قبلا دچار انشعاب شدە بود باز هم گرفتار مشکل انشعاب شدە و شاخەهای دیگری از کوملە ایجاد گشت. سایر احزاب کوچکتر نیز دچار همین مشکل شدند و رفتە رفتە تعداد احزاب کردی بە حدود دە دوازدە حزب در تبعید رسید. انشعابات جدید همزمان با شکوفایی جنبش زنان کرد در ایران و فشار افکار عمومی بر احزاب برای حضور موثر زنان بود. احزاب رقیب تلاش کردند کە در شرکت دادن معدودی افراد جوانتر و زنان در کمیتەهای مرکزی خود از رقیب پیشی بگیرند. البتە مشارکت دادن بانوان به هیچ عنوان قابل مقایسە با میزان مشارکت مردان نبود. بەعنوان مثال در “حزب دمکرات کردستان ایران” تنها یک زن در میان اعضای کمیتەی مرکزی قرار دارد. “حزب دمکرات کردستان” نیز ۴ زن را بە عضویت کمیتەی مرکزی خود درآوردە است. اخیرا نیز پژاک اعلام کرد کە یک زن را همراه یک مرد (باز هم دبیر کل پیشین) بە رهبری خود انتخاب کردە است.
در بحبوحەی انشعابات و درگیریها و هیجانات ناشی از آن بە نظر میرسید کە حضور زنان زمینە را برای رفع تبعیض و حضور زنان بیشتری آمادە خواهد کرد اما چنین اتفاقی نیافتاد. اکنون جمعی از فعالان زن کرد کە در میان آنها افراد مستقل و بعضا اعضای جوان حزبی هم بە چشم میخورد نامەای خطاب بە زنان عضو کمیتەهای مرکزی و دفاتر سیاسی نوشتەاند و آنان را مستقیما با ذکر نام خطاب قرار دادەاند. فعالان زن کرد خواهان ارائەی کارنامە این بانوان سیاسی و شرح تلاش آنها برای رفع تبعیض جنسیتی در حزب متبوع خود شدە و از آنان خواستەاند کە دستاوردها و موانع خود را با افکار عمومی در میان بگذارند. بانوان نویسندەی این نامە بر این باورند کە پرسشگری، نظارت، جوابگو بودن و شفافیت از ملزومات اساسی دمکراسی است. از آنجا کە دمکراسی خواهی شعار اصلی این احزاب است پس باید خود را ملزم بە پاسخگویی بە افکار عمومی بدانند.
متن نامە بدین قرار است:
خانمها، الهام چایچی، اویندار رناس، زیلان تانیا، بدری توحیدی، جمیلە رحیمی، خدیجە معذور، روفیا رمضانعلی، روناک فاتحی، زینب حسینی، سروە ناصری، سهیلا قادری، شیلان محمدی، صبری بهمنی، فریبا محمدی، فرشتە گلپرور، کویستان فتوحی، کویستان گادانی، گلالە شرفکندی، ناهید حسینی، ناهید بهمنی، نسرین حداد و هامنو نقشبندی،
دمکراسی و آزادی شعار همیشگی جنبش سیاسی کردها بودە است. همگی واقفیم کە آزادی و دمکراسی بدون حضور فعال زنان و بدون زدودن آثار تبعیض جنسیتی و رفع موانع حضور زنان محقق نخواهد شد. هرچند کە زنان کرد شجاعانە در جنبش کرد شرکت داشتەاند اما هیچگاه جایگاه شایستەی خود را در سطح رهبری احزاب بدست نیاوردەاند. همچنانکە مشاهدە میشود در چند سال اخیر تعداد کمی از زنان کرد بە کمیتەهای مرکزی و دفاتر سیاسی احزاب راه یافتەاند. این امر موجب شادمانی ما فعالان زن کرد شد چرا کە اقدامی نو و مهم در فضای سیاسی کردی بە شمار میرفت. همگی میدانیم کە آزادی بیان، نظارت، پرسشگری، جوابگوئی، شفافیت و مسئولیت پذیری از ستونهای مهم دمکراسی و تلاش برای نیل بە جامعەای دمکراتیک است. بهمین دلیل مایلیم از شما بانوانی کە مسئولیتی داشتە یا دارید بپرسیم:
۱- کارنامەی شما در این مدت چە بودە است؟
۲- چقدر و چگونە برای رفع تبعیض جنسیتی علیه زنان و فراهم کردن امکانات برابر و یکسان در حزب خود تلاش کردەاید؟
۳- تا چە اندازە راه را برای دیگر زنان و مسئولیت گرفتن آنها فراهم کردەاید؟ این زنان کە هستند و چە مسئولیت هایی را بر عهدە دارند؟
۴- تا چە اندازە در تصمیم گیریهای مهم حزب خود نقش و مشارکت داشتەاید؟
۵- مشوقها و موانع شما در این مدت چە بودەاند؟
۶- چە دستاوردها و کمبودهایی داشتەاید؟
۷- آیا هرگز از حزب خود علنا انتقاد کردەاید؟ اگر بلە برخورد آنها با شما چگونە بودە است؟
۸- دلائل نرخ کم مشارکت زنان در سطوح رهبری حزب چیستند؟
۹- پیشنهادها و راهکارهای شما برای آیندە چیست؟
۱٠- پستها و مقامات شما و دیگر اعضای حزبتان دائمی است یا چرخشی؟
۱۱- تا چە اندازە رهبری زنان در حزب خود را محتمل و ممکن میدانید؟
با سپاس و بە امید اینکە پاسخ شفاف شما جنبش زنان کرد را برای یافتن راهکارهای مناسب جهت بهبود وضعیت زنان در آیندەای روشن و درخشان، یاری کند.
امضاها:
شبنم همزەای، شیلان قربانیفر، سحر دیناروند، منیژە میر مکری، رویا طلوعی، کژال بلوری، روژە عزیزی، توران زندی، سکالا حکیمزادە، گلبهار شریفی، آریز محمدی، سنور انوری، مینا لبادی، افسانە بهشتی زادە، تریفە احمدی، کلارا عمرانی، شهین بایزیدپور، گلاویژ پیروان، شیلان صالحی، شلیر باپیری، شلیر حسنپور، لیل زریبار، لیلا محمدی، رزا ویان، حریر رسولی، شلیر کردستانی، سمیرا هوشیاریان، سیران بایزید حسینی، شلیر شبلی، روناک فرهمند، بهار فاطمی، پخشان عزیزی، چیمن حداد
Tags: برابری جنسیتی, سیاسی, مدنی, کرد, کورد