بعد از ظهر چهارشنبه ۲۹ خرداد ۱۳۹۲، گروه هایی از زنان برای شرکت در جشن ملی پیروزی تیم فوتبال ایران و صعود به جام جهانی، در مقابل ورزشگاه آزادی تهران تجمع کردند.
کمپینی با عنوان “ما زنان نیمی از ملتیم، حضور در جشن ملی حق ماست” از زنان می خواست برای گرفتن حق خود به سمت استادیوم آزادی بروند تا اعتراض خود را به این اقدام غیرقانونی و تبعیض امیز اعلام کنند.
با وجود این که فدراسیون فوتبال در بیانیه ای از زنان خواسته بود که در این جشن شرکت نکنند، اما در تماسهایی به شهروندان وعده هایی مبنی بر ورود زنان و خانواده های حاضر در مقابل درهای بسته ورزشگاه آزادی داده بود؛ با وجود این از ورود آنان به ورزشگاه جلوگیری شد و برخلاف رویه ی مقامات انتظامی در چند روز گذشته در مواجهه با جشن های مردمی در خیابانها با آنها برخوردهای خشن و سرکوبگرانه ای شد، پرچم های ایران را از دست برخی زنان گرفتند، به تعدادی از آنها هتاکی کردند، چند تن از مردانی که همراه آنها بودند مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و چند تن از زنان را نیز به زور سوار ماشین های نیروی انتظامی کردند و با دور کردن از محل در میان اتوبان تهران – کرج رهایشان کردند.
این اتفاق در حالی افتاد که بنا بر گزارش رسانه های عمومی تنها حدود ۱۰ هزار نفر در استادیوم آزادی بودند و ۹۰ هزار صندلی خالی بود و این استقبال سرد می تواند شوک غمباری در این روزهای شاد ملی برای تیم ملی فوتبال به شمار بیاید.
حمله و خشونت پلیس
خودداری جعفر پناهی، کارگردان معروف ایرانی، از ورود به استادیوم در اعتراض به محرومیت زنان
با وجود برگزاری جشن های پرشور خیابانی در روزهای گذشته در سراسر ایران، انتظار می رفت جشن استقبال از ورزشکاران باشکوه و با حضور پرتعداد شهروندان برگزار شود؛ اما چنین نشد. علاوه بر این که نیروهای انتظامی امنیتی از ورود زنان به استادیوم جلوگیری کردند، بودند مردانی که در حمایت از این زنان حاضر نشدند به آن جشن مهندسی شده تک جنسیتی بپیوندند.
فدراسیون فوتبال در حالی از ورود نیمی از جمعیت ایران به استادیوم برای جشنی که “ملی” عنوان شده بود جلوگیری کرد که دو ماه قبل جشن “تجلیل از خادمان سفرهای نوروزی” از سوی دولت با حضور زنان و مردان در همین مکان برگزار شد و پیش از این میتینگ های انتخاباتی با حضور زنان و مردان در ورزشگاه آزادی و سایر ورزشگاههای کشور برگزار شده بود.
چرایی رفتار فدراسیون در ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه شاید به تاکید چند ساله ی گروهی از زنان برای کسب حق شهروندی ورود زنان به ورزشگاه بر می گردد و تاکید بر نقض چنین حقی در برگزاری یک جشن ملی، و نه یک مسابقه ی فوتبال، این بار موجب خالی ماندن استادیوم و همراهی مردان با زنان شد.
زنان سالهاست بر حق خود برای ورود به استادیوم به عنوان یک فضای عمومی شهری تاکید می کنند و حاکمیت با خشونت بارترین روشها در مقابل آنها ایستادگی می کند. دولتی ها اغلب فضای ورزشگاه را برای زنان “ناسالم” توصیف می کنند، این در حالی ست که کودکان به راحتی می توانند به ورزشگاه بروند و در معرض رفتارها و گفتارهای ناشایست مردان ِ هوادار فوتبال قرار بگیرند. در حالی که به عقیده ی بسیاری از جامعه شناسان یکی از مهمترین مزیت های حضور زنان در فضاهای عمومی تعادل بخشی به این فضاها و ایجاد امنیت و سلامت روانی در آن است.
حق ورود زنان به ورزشگاه، به عنوان نمادی از حق برابرانه شهروندان در برخورداری از فضاهای عمومی شهری یکی از پایه ای ترین و حداقلی ترین خواسته های زنان است و مقاومت در برابر آن نشان از سرسختی حاکمیت و اصرار بر نقض حقوق اولیه شهروندی نیمی از جمعیت ایران است.
زنان در طول سالهای گذشته نشان داده اند که برای به دست آوردن حقوق خود با مسالمت آمیزترین روشهای بی خشونت با جامعه و حاکمیت سخن می گویند؛ و هرچند در هشت سال گذشته قوانین بدوی و ضدحقوق بشری علیه زنان تصویب و اجرایی شده، اما حضور پرجمعت تر زنان در مقابل درهای بسته استادیوم آزادی و حضور مردانی دوشادوش آنها، که حاضر نشدند بدون زنان در جشنی تک جنسیتی که ملی نامیده شده بود شرکت کنند، نشان از توفیق صدای زنان در بطن جامعه دارد.
اگر رئیس جمهور منتخب اجرایی کردن شعارهای خود در تبلیغات انتخاباتی را در دستور کار خود داشته باشد، بازگرداندن حقوق اجتماعی اولیه زنان، همچون حضور آنها در فضاهای عمومی شهری از جمله استادیوم، از نخستین کارهایی ست که باید انجام دهد.
اتفاقی که علاوه بر محترم شمردن تنها یکی از هزاران حق پایمال شده نیمی از جمعیت ایران، می تواند بیانگر عزم دولت دراحقاق حقوق برابر شهروندی و همچنین تلاش بر سالم سازی و ایمن سازی روانی جامعه داشته باشد.
Tags: استادیوم, ایران, تبعیض جنسیتی, کمپین