بازیهای المپیک ۲۰۱۲، اولین المپیک تابستانی است که همه ۲۰۴ کشور حاضر در بازیها زنان ورزشکار را نیز همراه کاروان خود به لندن فرستاده اند. عربستان سعودی، قطر و برونئی سه کشور آخری بودند که به ورزشکاران زنشان اجازه حضور در بازیهای المپیک را دادند.
عربستان کشوری است مذهبی تندرو که در مورد نقض حقوق زنان مورد انتقاد جامعه بینالمللی قرار دارد. این کشور تحت فشارهای بی امان کمیته بینالمللی المپیک و تهدید لغواجازه شرکت به تیم مردان آن در بازیهای المپیک در نهایت به این امر تن در داد. اعزام دو ورزشکار زن نتیجه ماهها مذاکرات این کمیته با مقامات عربستان سعودی است.
پس از اعلام خبر حضور دو ورزشکار زن در تیم عربستان سعودی، ژاک روگه، رئیس کمیته بین المللی المپیک، در مصاحبه ای گفت: “این حقوق بشر است. زنان حق شرکت در ورزش را دارند. آنها ورزش کردن را دوست دارند و ما باید مطمئن شویم که موانع را از سر راهشان برداشته ایم. ما به طور مستمر با کمیته المپیک عربستان سعودی در این مورد گفت و گو داشتیم و خوشحالم که می بینم تلاشهایمان به نتیجه رسیده است.”
از عربستان سعودی وجدان علی سراج عبدالرحیم شهرخانی در وزن ۷۸ کیلوگرم جودو و سارا عطار در دوی ۸۰۰ متر در رقابتهای المپیک شرکت کرده اند هرچند حجاب برای جودوکار سعودی مسأله ساز شده است.
بر اساس مقررات فدراسیون جهانی جودو، استفاده از روسری توسط زنان جودوکا در حین مسابقات ممنوع است. اما مقامات ورزشی سعودی اصرار دارند که زنان ورزشکار آن کشور با حجاب کامل در مسابقات شرکت کنند.
پافشاری مقامات فدراسیون بینالمللی در اجرای مقررات بینالمللی و اصرار سعودیها در رعایت شئون اسلامی از دید آنها، بن بستی به وجود آورده که کمیته بینالمملی المپیک سعی دارد از طریق گفتگو با دو طرف آن را بشکند تا شهرخانی بتواند در مسابقات شرکت کند.
عطار نیز در کالیفرنیای آمریکا به دنیا آمده و بزرگ شده است. او در دانشگاه پپردین تحصیل می کند و آرزو دارد زنانی که در عربستان سعودی زندگی می کنند هم شرایطی مشابه او برای ورزش کردن و آموزش دیدن داشته باشند.
قطر نه تنها چهار ورزشکار زن به بازیها ارسال کرده بلکه یک تیرانداز زن، بهیه منصور الحمد، را هم پرچمدار کاروانش کرد. ندا ارکاجی در شنا، نور الملکی در دوومیدانی و اَیا مجدی در تنیس روی میز نیز در بازیهای لندن به نمایندگی از قطر شرکت دارند.
از برونئی هم مضیه محوسین در رشته دوومیدانی به لندن آمده است.او به خبرنگاران گفت: “من خیلی احساس افتخار می کنم. انگار سفیر کشورم هستم.”
تهمینه کوهستانی تنها ورزشکار زن افغانستان در المپیک است.
ورزش زنان همواره در کشورهای مسلمان موضوعی مورد بحث بوده است. همانطور که تهمینه کوهستانی قهرمان ۲۲ ساله دو سرعت افغانستان به شبکه خبری آمریکایی ان بی سی گفت: “بسیار سخت است که من اینجا هستم. خیلی ها من را حمایت می کنند ولی خیلی ها هم نمی کنند. آنها می گویند من مسلمان خوبی نیستم.” او سومین دختر المپیکی افغانستان و تنها زن افغان این دوره از بازیها است.
المپیک لندن سال زنان نام گرفته است ولی دلایل دیگری نیز برای انتخاب این عنوان وجود داشته اند. ورزشکاران زن این دوره از مسابقات در مجموع ۴۰ درصد از ده هزار و پانصد ورزشکار را تشکیل می دهند که رقم قابل توجهی نسبت به دوره های گذشته است.
در این میان، برای اولین بار، ۲۶۹ ورزشکار زن در تیم المپیک آمریکا حضور دارند که در برابر ۲۶۱ ورزشکار مرد این تیم رقم بیشتری است. البته آمریکا برابری جنسیتی در ورزش را مدیون قانونی است که در سال ۱۹۷۲ به تصویب رسید.
این قانون مدارس و دانشگاهها را موظف می کند تا فرصتهای ورزشی برابری برای دختران و پسران فراهم کنند. جالب توجه است که در سالگرد ۴۰ سالگی تصویب قانونی که نسلی از ورزشکاران المپیکی را به ارمغان آورد، زنان المپیکی آمریکایی از مردان هموطنشان پیشی گرفته اند.
صد و شانزده سال پس از آنکه بارون پیر دو کوبرتن فرانسوی زنان را از بازیهای المپیک ۱۸۹۶ حذف کرد چرا که معتقد بود “حضور زنان در المپیک غیرواقعی، اشتباه و خشن” است، نهضت المپیک به جایی رسیده که زنان ورزشکار در تمام تیمهای اعزامی به لندن حضور دارند.
در گذشته ای نه چندان دور هم، در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا، ۲۶ کشور جهان هیچ نماینده زنی همراهشان نداشتند. ژاک روگه، رییس کمیته بین المللی المپیک، هم از این موضوع چشم پوشی نکرد و در مراسم افتتاحیه بازیها خطاب به ۶۰هزار ورزشکار حاضر گفت که این واقعیت که در المپیک لندن تمام تیمها ورزشکار زن به همراه دارند “قدم بزرگی در برابری جنسیتی است.”
از نکات قابل توجه المپیک لندن تصمیمی بود که برای دو رشته مشتزنی، که برای اولین بار در لندن برای زنان برگزار می شود، و بدمینتون گرفته شد مبنی بر اینکه پوشیدن دامن برای زنان ورزشکار ضروری شود ولی پس از روبه رو شدن با مخالفتها و تمسخرهای فراوان پوشیدن دامن را به انتخاب ورزشکاران گذاشتند.
اگرچه برابری جنسیتی از ابتدا در منشور بین المللی المپیک گنجانیده شده بود اما برای دستیابی به آن راه درازی پیموده شد
منبع: بی بی سی